15. rocznica śmierci dr Kazimierza Strzyżewskiego – tytana pracy, świetnego chirurga

W bieżącym roku obchodzić będziemy 70-lecie powstania Pogotowia Ratunkowego w Powiecie Międzychodzkim (1 września 1951 roku), którego dr Kazimierz Strzyżewski był przez wiele lat kierownikiem. Ponadto w tym roku mija 15 lat od śmierci doktora - świetnego chirurga, tytana pracy, wielkiego społecznika. To świetna okazja do przypomnienia Jego sylwetki. Dr Kazimierz Strzyżewski z międzychodzką ochroną zdrowia był związany przez ponad 40 lat. Pracę rozpoczął w roku 1964, czynny zawodowo był niemal do końca swoich dni w październiku 2006 roku. W momencie śmierci był najdłużej pracującym lekarzem w naszym mieście.

Urodził się 15 września 1939 roku w Poznaniu z ojca Henryka i matki Władysławy. Świadectwo dojrzałości otrzymał w Liceum Ogólnokształcącym im. Karola Marcinkowskiego w roku 1957. Od najmłodszych lat Kazimierz wykazywał zainteresowanie działalnością społeczną. W szkole podstawowej był członkiem organizacji harcerskiej a w Liceum aktywnie działał w „Sokole”, co ma również związek z jego późniejszymi zainteresowaniami.

W roku akademickim 1957/1958 rozpoczął studia medyczne na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. W czasie studiów – co było często spotykane – pracował w charakterze wolontariusza, pomagając w dyżurach w Szpitalu Miejskim im. Józefa Strusia przy ulicy Szkolnej. Należy zdawać sobie sprawę, że pogodzić naukę na ciężkich studiach medycznych z pracą w szpitalu – najczęściej na dyżurach nocnych - było bardzo trudno. Praca wolontariusza, kontakt z zawodem i chorym, był jednak nieocenionym nabieraniem wprawy i doświadczenia dla młodych studentów. Kazimierz Strzyżewski miał doskonałą pamięć, był studentem bardzo pilnym. Na studiach poznał się z późniejszym wieloletnim przyjacielem, Janem Tomalą. Podczas studiów Kazimierz działa w kole naukowym chirurgów, jest również wolontariuszem w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Topograficznej (1960-61).

8 lipca 1964 roku Kazimierz Strzyżewski otrzymuje dyplom lekarski. W celu odbycia stażu podyplomowego zgłasza się do Szpitala Powiatowego w Międzychodzie. Był to wówczas mały szpital, posiadający dwa oddziały (chirurgia i interna), przy czym oddział chirurgii znajduje się z zmodernizowanym budynku byłego domu starców. Dyrektor Szpitala, dr Tadeusz Skowroński przeprowadza tu wiele pionierskich zabiegów operacyjnych. Obsada lekarska jest skromna, młody stażysta ma szansę wiele się nauczyć. Staż podyplomowy polegał na zaliczeniu znajomości specyfiki pracy na podstawowych oddziałach szpitalnych, tj. chirurgii, internie, pediatrii i ginekologi. Po ukończeniu półrocznego stażu na oddziałach międzychodzkiego szpitala, dr Kazimierz rozpoczyna staż w Szpitalu Rejonowym w pobliskim Sierakowie na ginekologii i pediatrii. Staż kończy 30 września 1966 roku. W opinii końcowej Dyrektora Skowrońskiego jak i Dyrektora Tomkiewicza (Sieraków) młody lekarz dał się poznać jako człowiek mądry, zdolny, wykazujący dużo inicjatywy i pomysłów na rozwiązanie skomplikowanych przypadków medycznych. Już w czasie trwania stażu młody lekarz pracuje w Przychodni Obwodowej w Międzychodzie, pełniąc obowiązki lekarza w poradni ogólnej oraz lekarza szkolnego. Zatrudnienie lekarza przed ukończeniem stażu podyplomowego miała niewątpliwie związek z drastycznymi brakami personelu lekarskiego, z jakimi w tamtych czasach borykała się służba zdrowia.

1 czerwca 1966 roku lekarz Kazimierz Strzyżewski zostaje mianowany Kierownikiem Powiatowej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Międzychodzie. To niewątpliwie wielki zaszczyt dla młodego lekarza. 1 października 1966 równolegle z pełnioną funkcją rozpoczyna pracę jako młodszy asystent na oddziale chirurgii w Międzychodzie. Wspólnie z dyrektorem Skowrońskim przeprowadza wiele zabiegów, w tym również o dużym stopniu skomplikowania, jak m.in. trepanacja czaszki. Wiedzę i umiejętności przekazane mu przez dr Skowrońskiego będzie wykorzystywał przez kolejne wiele lat pracy w międzychodzkim szpitalu. W tym samym 1966 roku do Międzychodu przybywa dwóch kolejnych stażystów, lekarz Wojciech Grabus i lekarz Jan Tomala. Dwóch młodych lekarzy tworzy świetny zespół z kolegą Kazimierzem – zespół nie tylko służbowy.

13 kwietnia 1970 roku Kazimierz Strzyżewski ukończył I stopień specjalizacji z zakresu chirurgii ogólnej, a w styczniu 1971 roku rozpoczyna dodatkową pracę w Ośrodku Zdrowia w Bolewicach, podległego pod ZOZ Nowy Tomyśl. Od 1 października 1972 roku pełni tam obowiązki Kierownika Ośrodka. Przez cały okres pracy w Bolewicach, dojeżdża na dyżury do Międzychodu.

W międzyczasie w miejsce Wydziałów Zdrowia powstały Zakłady Opieki Zdrowotnej, co miało związek z likwidacją powiatów w roku 1975. ZOZ w Międzychodzie powstał w roku 1973 (były 4 etapy powstawania ZOZ-ów w PRL, w Międzychodzie powstał w II etapie). Od tej pory wszystkie jednostki były przez ów ZOZ nadzorowane, niektóre z nich zmieniły swoją strukturę organizacyjną.

Kazimierz Strzyżewski wraca z Bolewic i od 1 maja 1973 roku obejmuje stanowisko asystenta na oddziale chirurgii oraz niedługo później mianowany zostaje na swoje poprzednie stanowisko, Kierownika Pomocy Doraźnej – taką nazwę nosi wówczas niegdysiejsze Pogotowie Ratunkowe. Doktor Strzyżewski rozpoczął również staż specjalizacyjny na II stopień z chirurgii. Rozpoczynał go jeszcze pod okiem dr Skowrońskiego, który odszedł z międzychodzkiego szpitala w roku 1974. Od tej pory dr Strzyżewski jest najbardziej doświadczonym międzychodzkim chirurgiem. Ordynatorem chirurgii zostaje dr Henryk Jakubowicz, który przybył tu z NRD, gdzie był zastępcą ordynatora chirurgii w szpitalu w Meerane. Oprócz ich dwóch na oddziale pracuje również dr Tadeusz Sprzączko, dyżurują lekarze stażyści, felczerzy oraz Jan Tomala. Dr Jakubowicz odchodzi w roku 1976 do Puszczykowa, zastępuje go dr Teofil Andrzejewski.

W Międzychodzie w tym okresie rozpoczyna się rozbudowa szpitala. Wszystkie oddziały funkcjonują jednak bez zarzutów. Działalności nie zwalnia również Blok Operacyjny. Dopiero w momencie rozpoczęcia modernizacji oddziału chirurgii, polegającego na jego rozbudowie, sala operacyjna zostaje wyłączona z działalności a zakres operacji ograniczony do minimum. Operuje się w sali zabiegowej. Po ukończeniu wspomnianej modernizacji, zespół otrzymuje możliwość pracy na nowoczesnym bloku, którego nie powstydziłby się niejeden szpital wojewódzki.

W roku 1980 dr Kazimierz Strzyżewski staje się organizatorem i pierwszym przewodniczącym NSZZ „Solidarność” w szpitalu w Międzychodzie. Związek szybko się rozrasta, zapisuje się do niego znaczna część personelu. Pierwsze spotkanie odbywa się w sali międzychodzkiej harcówki. W spotkaniach bierze udział także Dyrekcja ZOZ, która nie zamierzała blokować działalności organizacji związkowej. Poza strukturą szpitalną, dr Strzyżewski ma również swój duży udział w tworzeniu struktur terenowych tej organizacji.

Między innymi dzięki działaniom Kierownika Kazimierza Strzyżewskiego, dyrekcja ZOZ w roku 1983 przygotowuje pomieszczenia dla Pomocy Doraźnej w budynku byłej szkoły rolniczej na ulicy Zamkowej, co pozwala na przeniesienie tej jednostki ZOZ ze starych, nieogrzewanych pomieszczeń przy dzisiejszej ul. Chramca. W roku 1985 dr Kazimierz pełni obowiązki zastępcy ordynatora oddziału chirurgii ogólnej.

Kazimierz Strzyżewski na przestrzeni lat bierze udział w licznych kursach doszkalających jego umiejętności, które z pewnością pozwoliły dr Strzyżewskiemu pozyskać wiedzę umożliwiającą wykonywanie w Międzychodzie m.in. operacji trepanacji czaszki, których nauczył się od dr Skowrońskiego i po jego odejściu przeprowadzał przez wiele lat z dr Tomalą. Zakres szkoleniowy pokazuje, jak dużą wiedzę w zakresie chirurgii posiadał dr Kazimierz Strzyżewski.

Zmieniały się czasy, upadek systemu PRL spowodował znaczącą zmianę również w systemie opieki medycznej. Struktura ZOZ początkowo niewiele się zmieniła, dr Strzyżewski nadal pracował na chirurgii, pełniąc równolegle stanowisko Kierownika Pomocy Doraźnej. Od 1995 roku przez pewien okres ponownie pełnił funkcję z-cy ordynatora chirurgii. Szefem oddziału w wyniku konkursu został przybyły z Gorzowa dr Wiesław Górski. Zastąpił na tym stanowisku dr Mariusza Grebieniowa, który przeniósł się do Grodziska Wielkopolskiego.

Rok wcześniej, tj. w 1994 roku dr Kazimierz Strzyżewski otwiera prywatny gabinet chirurgiczny, który przez pierwsze lata mieści się w budynku przedwojennej stacji opieki nad matką i dzieckiem, a powojennej siedzibie PSS przy ulicy 17 Stycznia. W ramach gabinetu ma pozwolenie na udzielanie ogólnych porad lekarskich, prowadzenie diagnostyki chirurgicznej, leczenia zachowawczego schorzeń, przeprowadzania kontroli pooperacyjnych, zmiany opatrunków ale także prowadzenie profilaktyki nowotworów sutka czy opieki nad chorymi po mastektomii. Do współpracy zatrudnia jedną pielęgniarkę.

Doktor po wielu latach ciężkiej, pełnej poświęcenia pracy przechodzi na emeryturę w roku 2003, jednak – co zrozumiałe – nie przestaje pracować i przyjmować pacjentów. Pełne oddanie pacjentowi, charakteryzujące ówczesnych lekarzy powoduje, że nadal jest asystentem na chirurgii oraz nieprzerwanie pełni obowiązki Kierownika Pogotowia Ratunkowego, przeniesionego w roku 2003 do pomieszczeń szpitala. Przez wiele lat pracy na tym stanowisku jest świadkiem rozwoju tej jednostki ochrony zdrowia, w tym pozyskiwania nowych pojazdów sanitarnych. Przez wiele lat działalności ZOZ podlegały one pod Kolumnę Transportu Sanitarnego, były to fiaty 125p, ale także mercedes – będący przez pewien okres dumą naszego szpitala. W roku 2002 powstał Szpitalny Oddział Ratunkowy wraz z ambulatorium. Szpital otrzymał nowoczesną karetkę na podwoziu ciężarowym. Kolejny ambulans zakupiono w roku 2004. To była wielka duma dr Strzyżewskiego.

W roku 2003 uruchomił gabinet w nowej lokalizacji – w nowo powstałej przychodni dr Stanisława Krysztofka „Pulmed” przy ul. Marszałka Piłsudskiego. Wiek oraz pogarszający się stan zdrowia doktora Kazimierza spowodował, że powoli wygaszał swoją pracę zawodową. Od roku 2005 na podstawie umowy z SP ZOZ prowadził poradnię chirurgiczną, przyjmując pacjentów 3 razy w tygodniu po 4 godziny. Pracował również, w ograniczonym stopniu na oddziale. 30 listopada 2005 roku składa rezygnację z funkcji Kierownika Pogotowia.

Oprócz wieloletniej pracy w szpitalu, dr Kazimierz przez wiele lat brał udział w lekarskich komisjach poborowych, był przewodniczącym rejonowej komisji lekarskiej oraz wieloletnim lekarzem orzecznikiem ZUS.

Za swoją pracę był wielokrotnie chwalony, nagradzany. Oprócz listów gratulacyjnych od Lekarzy Wojewódzkich, otrzymał, m.in. w roku 1987 tytuł „Mistrz- nauczyciel- wychowawca młodzieży”, który dotyczył wkładu
w wychowanie młodych pracowników ochrony zdrowia.

Dr Kazimierz Strzyżewski poza intensywną pracą w służbie zdrowia – równie intensywnie angażował się w działalność społeczną. To wspomniana działalność w Solidarności ale także działania inicjujące odbudowę Pomnika Powstańców Wielkopolskich w Międzychodzie, był członkiem obywatelskiego komitetu obudowy tego pomnika. Kazimierz Strzyżewski był także autorem krótkiej pracy naukowej pn. „Leczenie zamkniętego złamania trzonu kości udowej u dzieci oraz jej przebudowa”, która powstała na podstawie przypadków takowych złamań w latach 1964-67 w międzychodzkim szpitalu. Oprócz dorobku medycznego jest również autorem pracy historycznej, związanej ze swoją młodzieńczą działalnością w „Sokole”. Napisał broszurę o tytule „ Przed wojnami w Międzychodzie - Sokół Walczący”.

Dr Kazimierz Strzyżewski zmarł w wyniku choroby w wieku 67 lat, 17 października 2006 roku. Odszedł w międzychodzkim szpitalu. W jego ostatniej drodze oprócz rodziny towarzyszyło mu liczne grono przyjaciół, współpracowników, wdzięcznych pacjentów. Został pochowany w alei zasłużonych cmentarza komunalnego w pobliżu swoich przyjaciół i wieloletnich współpracowników, dr Tadeusza Skowrońskiego i dr Jana Tomali.

Źródło: Materiały rodzinne Gabrieli Strzyżewskiej, Archiwum autora, Archiwum SPZOZ Międzychód.

Te i wiele innych informacji dotyczących działalności dr Kazimierza Strzyżewskiego, znajdą się w przygotowywanej książce o historii jednostek ochrony zdrowia w powiecie międzychodzkim.