Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Jak tworzyły się szeregi Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzypsku Wielkim

Iwona Paroń
Jak tworzyły się szeregi Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzypsku Wielkim
Jak tworzyły się szeregi Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzypsku Wielkim Iwona Paroń
Jak tworzyły się szeregi Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzypsku Wielkim. W niedzielę jednostka obchodziła 130-lecie. Przy okazji jubileuszu przypomniano historię jednostki.

Jak tworzyły się szeregi Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzypsku Wielkim. Podczas niedzielnej uroczystości z okazji jubileuszu 130-lecia przytoczono dzieje od czasu zaboru pruskiego.

Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzypsku Wielkim pod zaborem Pruskim (1988 – 1918)

Pierwotna społeczna pomoc w zakresie ochrony mienia polegała na tym, że we wsi wyznaczano dyżury nocne, najczęściej składające się z dwóch dorosłych osób, by w razie dostrzeżenia pożaru natychmiast wszcząć alarm, czy to przez bicie dzwonów kościelnych lub odgłos trąbki pobudzić mieszkańców do akcji ratowniczej. Była to jednak pomoc nie skoordynowana i mało skuteczna.

Na przykładzie już działających Ochotniczych Straży Pożarnych we Wronkach i Sierakowie, dojrzała w Chrzypsku Wielkim inicjatywa zorganizowania Ochotniczej Straży Pożarnej. Tak więc w roku 1888 w Chrzypsku Wielkim powstała organizacja strażacka spod sztandaru patrona św. Floriana. Treścią jej działalności była ochotnicza i bezinteresowna walka z pożarami i innymi żywiołami. Przynależność członków do Ochotniczej Straży Pożarnej była dobrowolna. W stosunku do członków niezdyscyplinowanych, zgodnie z regulaminem były podejmowane działania wychowawcze.

Pierwszym Komendantem, a jednocześnie jednym z czołowych inicjatorów założenia OSP był druh Rajchman – sołtys wsi. Stowarzyszenie liczyło 15 członków. Na podstawie uchwalonego regulaminu dokonano wśród członków podziału czynności i funkcji. Wówczas dla odróżnienia zajmowanego stopnia zwykli członkowie straży nosili białą, a dowódcy czerwoną opaskę na lewym ramieniu.

Założenie w Chrzypsku Wielkim OSP stało się powodem ingerencji władz administracyjnych w wewnętrzne jej sprawy. Chodziło o to ażeby jej działalność podporządkować urzędowi zaborcy. Tymczasem polscy działacze jak: Wojciech Sawala, Andrzej Stachowiak, Józef Piechocki, Franciszek Fabiś, Paweł Niedźwiedź i inni, nie dając za wygraną zdołali skutecznie przeciwstawić się władzy niemieckiej.

W pierwszych latach istnienia OSP napotykano na poważne trudności w nabyciu odpowiedniego sprzętu pożarowego, a pomimo to jej członkowie, chociaż prowizorycznym sprzętem dokonywali wielkich czynów w każdej akcji ratowniczej.

Siedem lat później tj. w roku 1895 OSP zrzeszała już 21 członków. Funkcję naczelnika przejął Wojciech Sawala – miejscowy kowal, która piastował nieprzerwanie aż do 1937 roku. Dzięki usilnym staraniom i pomocy finansowej mieszkańców wsi i innych instytucji udało się zakupić sikawkę ręczną z niewielką ilością węży jak również pobudować remizę strażacką.

W roku 1907 Zarząd OSP tworzyli:
- ksiądz

Roman Panewicz

Prezes
- kowal

Wojciech Sawala

Naczelnik
- handlowiec Paweł Niedżwiedź
Sekretarz
- rolnik

Franciszek Fabiś
Skarbnik

Rok 1914 przynosi zmiany

Pierwsza wojna światowa w 1914 roku, a w związku z tym powołanie niektórych strażaków do armii pruskiej, przerzedziła szeregi OSP. Niemniej jednak jej statutowe i społeczne zadania były realizowane.
W pierwszych dnia stycznia 1919 roku, dzięki zwycięskiemu Powstaniu Wielkopolskiemu, spod ponad wiekowej niewoli pod zaborem pruskim, została oswobodzona znaczna część Wielkopolski, a także Chrzypsko Wielkie. Zwycięstwo Powstańców oddziaływało poza tereny wyzwolenia i granice Polski.

Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzypsku Wielkim w okresie niepodległej Polski (1919 – 1939)

Statutowa i społeczna działalność OSP w niepodległej Polsce nie uległa żadnej zasadniczej zmianie. Zadania swoje wykonywała pod prężnym kierownictwem druha Wojciecha Sawali – długoletniego i zasłużonego naczelnika.

Terenowe OSP zrzeszały się w Związku Straży Pożarnych na b. prowincję poznańską , przekształconą w 1920 roku na Wielkopolski Związek Straży Pożarnych w Poznaniu. Na przewodniczącego związku powołano druha E. Jahnke z Poznania i Konstantego Scholla – burmistrza z pobliskich Szamotuł. Przynależność do tego związku wszystkich OSP powiatu międzychodzkiego potwierdził starosta powiatowy w Międzychodzie pismem z dnia 24 kwietnia 1920 roku, zobowiązując się jednocześnie do opłaty z tego tytułu składki rocznej w wysokości 30,00 zł. Do zadań Związku należało m. in. tworzenie OSP i udzielanie im wszechstronnej pomocy organizacyjnej, podniesienie i ujednolicenie pożarnictwa, a także organizowanie szkolenia strażaków i kadry kierowniczej.

W 1936 roku OSP w Chrzypsku Wielkim skupiała 16 członków ćwiczących, 20 członków wspierających i 2 członków honorowych. Do członków ćwiczących należeli: Marian Dobrowolski, Franciszek Statucki, Paweł Niedźwiedź, Bronisław Wojtkowiak, Jan Liszkowski II, Franciszek Fabiś, Jan Konieczny, Walenty Woźniak, Franciszek Grupa, Marian Borowicz, Wojciech Sawala, Leon Sobczak, Wiktor Stachowiak, Franciszek Lehman, Czesław Stachowiak, Feliks Sapor.

Osobowy skład Zarządu w 1936 roku tworzyli:
- Marian Dobrowolski

prezes
- Franciszek Statucki

naczelnik
- Bronisław Wojtkowiak

sekretarz
- Paweł Niedźwiedź

skarbnik

OSP jak na ówczesne dość trudne warunki ekonomiczne ludności rolniczej, przy finansowym wsparciu społeczeństwa zdołała niezbędny nowocześniejszy sprzęt pożarowy oraz wyposażyć strażaków w umundurowanie. Członkowie straży poza udziałem w akcjach ratowniczych, obok stałego podnoszenia wyszkolenia bojowego, aktywnie włączali się do działalności profilaktycznej mającej na celu zapobieganie pożarom.

Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzypsku Wielkim w okresie okupacji hitlerowskiej (1939 – 1945)

Wybuch drugiej wojny światowej nie przerwał działalności miejscowej OSP. Zagrożenie pożarowe w czasie wojny jest większe aniżeli w czasach pokojowych. Stąd władze okupacyjne uznały za potrzebne dalsze funkcjonowanie organizacji strażackiej. Na jej czele przez cały okres okupacji stał naczelnik Antoni Szwedek. Niemniej jednak okupant w stosunku do wielu członków straży i weteranów Powstania Wielkopolskiego oraz pozostałej ludności podjął działania represyjne. Nastąpiło m. in. masowe wysiedlanie ludności , głównie generalnej guberni. Taki los spotkał wielu członków OSP jak np.: Marcina Borowicza, Władysława Liszkowskiego, Jana Liszkowskiego, Wawrzyńca Borowicza, Wojciecha Sawalę i innych.

Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzypsku Wielkim po wyzwoleniu spod okupacji (1945 – 1988)

W styczniu 1945 roku, po pięciu latach okupacji hitlerowskiej, dzięki zwycięskiej ofensywie wojsk radzieckich, których boku walczyły wojska polskie, nastąpiło wyzwolenie Polski, Chrzypska Wielkiego i okolicy. Na opuszczone przez okupanta ziemie polskie powróciło normalne życie, wolne od grozy i nieszczęść minionych lat. Powróciły w pracowite, polskie ręce skonfiskowane gospodarstwa rolne i warsztaty pracy oraz ziemie wykupione niegdyś przez Komisję Kolonizacyjną i niemieckich osadników.

Powróciła ludność z wysiedlenia, a wśród niej członkowie OSP. Zaraz po wyzwoleniu członkowie straży przystąpili do zabezpieczenia ocalałego sprzętu pożarniczego oraz jego przystosowanie do gotowości w walce z żywiołem. Największe w tym zasługi położyli druhowie: Antoni Szwedek, Bronisław Łabojewski, Jan Zalewski, Andrzej Stachowiak, i wielu innych.

Wkrótce uformował się Zarząd OSP:
- Paweł Niedźwiedź

prezes
- Antoni Szwedek

naczelnik
- Stanisław Gacek

sekretarz
- Bronisław Łabojewski

skarbnik

Rosły szybko szeregi OSP, na koniec 1945 roku organizacja strażacka skupiała już 32 członków czynnych. Dla podniesienia poziomu sprawności fizycznej i przygotowania bojowego organizowano ćwiczenia w każdą niedzielę wczesnym rankiem.

Dość szybko uporano się z uzupełnieniem dotychczasowego i nabyciem nowego sprzętu pożarniczego i umundurowaniem członków straży. Dużym osiągnięciem, jak na ówczesne lata było pozyskanie w 1949 roku samochodu ciężarowego „Ford Canada” przystosowanym we własnym zakresie dla celów pożarnictwa. Po 11 latach Powiatowa Komenda Straży w Międzychodzie przydzieliła samochód bojowy GM, a następnie samochód „Star 25” z pianą na 200 litrów i 2000 litrów wody. Przy takim wyposażeniu tutejsza jednostka straży została włączona do systemu obronnego przy Komendzie Powiatowej w Międzychodzie, a następnie w Szamotułach. Udoskonalony sprzęt gaśniczy przyczynił się do skuteczniejszego przeprowadzania akcji ratowniczej. Do jednych z nich był udział w gaszeniu pożaru Huty Szkła „Warta” w Sierakowie i innych większych obiektów przemysłowych oraz lasów państwowych.

Dobrze pojęta i realizowana przez OSP działalność statutowa przysporzyła jej zasłużone uznanie i w różnej formie wyrażane podziękowanie społeczeństwa, lokalnych władz oraz władz szczebla wojewódzkiego. Wyrazem tego było ufundowanie w 1963 roku okazałego sztandaru z wyszytym na nim „Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzypsku Wielkim 1888 – 1963. Uroczystość przekazania sztandaru zbiegła się z obchodami 75 – lecia jej istnienia. Jubileuszowa uroczystość została poprzedzona pobudowaniem w latach 1962 – 1963 i przekazaniem nowej remizy strażackiej z zapleczem i świetlicą przekształconą na „Klub Strażaka”.

Na uznanie zasługuje pokrycie 50 proc. kosztów budowy przez mieszkańców wsi i członków straży pożarnej, głównie w ramach czynów społecznych.

Wchodząc w 90-lecie działalności Zarząd tworzyli druhowie:
- Kazimierz Stachowiak
prezes
- Józef Liszkowski

naczelnik
- Czesław Predki

z-ca naczelnika
- Jerzy Skrzypkowiak

sekretarz
- Ludwik Korpaczewski
skarbnik
- Henryk Rzepecki

gospodarz
- Stanisław Grzesiak

członek

W tych latach zaznaczyła się duża aktywność Zarządu na odcinku społeczno - wychowawczym członków, głównie młodzieży. W jej wyniku nastąpił wzrost szeregów straży do 52 członków czynnych, w tym 10 osobowa sekcja młodzieży i 10 osobowa sekcja juniorów. Poza tym liczba członków wspierających wzrosła do 78 oraz do 10 członków honorowych.

Nowowstępujący członkowie czynni składali przyrzeczenie. Składanie przyrzeczenia, dla podniesienia rangi i ważności takiego aktu, odbywało się uroczyście na wspólnym zebraniu członków.

Wyposażenie OSP w roku 1978 stanowiło - wóz bojowy GBA – Star 25, oraz samochód strażacki Żuk z osprzętem – około 1 km węży tłocznych oraz inny niezbędny sprzęt pomocniczy.

U progu 100-lecia istnienia OSP tj. dnia 17 stycznia powołano nowy Zarząd OSPw składzie:
- Józef Liszkowski
prezes
- Jan Predki

wiceprezes
- Bolesław Wiertel
sekretarz
- Andrzej Grzesiak
skarbnik
- Henryk Rybarczyk
członek
- Roman Twardosz
członek

Przed obecnym zarządem przypadło trudne zadanie do wykonania związane ze 100-leciem istnienia OSP. Konieczne było dokończenie przebudowy dotychczasowej strażnicy w nowoczesny obiekt i wyposażenie jej we wszystkie nowoczesne urządzenia techniczne i socjalno – kulturalne z salą widowiskową i biblioteką. Nad przebudową czuwał przewodniczący Komitetu Społecznego członek zarządu OSP Henryk Rybarczyk. Przy budowie strażnicy i sali widowiskowej poważny wkład finansowy i pracy wniosło społeczeństwo, a przede wszystkim członkowie naszej organizacji strażackiej, którzy wiele roboczogodzin przepracowali w czynie społecznym.

Organizacja zrzeszała już 214 członków czynnych, w tym 48 członków do 12 lat i 48 do 14 lat skupionych w 12 sekcjach po 8 osób w Harcerskich Drużynach Pożarniczych.

Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzypsku Wielkim w latach 1998 -2018

W okresie następnych lat wiele zmieniło się w działalności straży. Straże zaczęły być finansowane przez samorządy gminne. W roku 1995 nasza jednostka włączona została do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Z tego względu zaczęło nam przybywać zadań z zakresu ratownictwa. Do tej pory głównym naszym zadaniem było gaszenie pożarów. Wykonujemy obecnie wiele zadań w szeroko pojętym ratownictwie i tak w ratownictwie drogowym, w ratownictwie wodnym, zabezpieczeniem lądowisk, w poszukiwaniach zaginionych, usuwaniu wiatrołomów, likwidacji gniazd os i szerszeni, gaszeniu pożarów i wielu innych zadaniach niosąc pomoc potrzebującym. Aby podołać tym potrzebom potrzeba było odnawiać i powiększać zasoby sprzętu strażackiego.
Dzięki naszym staraniom otrzymaliśmy wycofany z PSP Międzychód samochód strażacki typu średniego GBA Star 244. Najważniejszy sprzęt, który pozyskaliśmy z różnych środków to 3 nowe drabiny aluminiowe, motopompa pływająca i motopompa do pompowania wody brudnej, 6 aparatów oddechowych, sanie lodowe, łódka wodna wiosłowa, nowoczesną łódź spalinową, poduszki wysokociśnieniowe, 2 zestawy sprzętu do ratownictwa drogowego i rozpieracz kolumnowy, 7radiotelefonów nasobnych, radiotelefon samochodowy, 3 piły spalinowe do cięcia drzewa, 2 piły spalinowe do ciecia stali i betonu, 2 agregaty prądotwórcze, 2 torby sanitarne PSP R-1, aparat do badania stężenia gazów, zainstalowanie urządzenia do powiadamiania strażaków poprzez telefony komórkowe. Ponadto zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej dba o zabezpieczenie strażaków w podstawowy ubiór ochrony osobistej.
Dbamy też o wyszkolenie naszych strażaków, na obecną chwilę mamy wystarczającą ilość przeszkolonych strażaków w zakresie przeszkolenia podstawowego jak i w różnych specjalnościach. Staliśmy się strażą nowoczesną, zdolną do niesienia pomocy potrzebującym. W naszej dyspozycji mamy 2 średnie samochody strażackie GBA Star 244 i 1 lekki samochód strażacki Ford nowy zakupiony w 2013 roku.

Ochotniczą Strażą Pożarną kieruje zarząd w osobach:
Zbigniew Miliński
- Prezes
Tomasz Jankowski
- Naczelnik
Henryk Rybarczyk
- Skarbnik
Krzysztof Stańko
- Sekretarz
Krzysztof Szczepski - Członek Zarządu

Komisja Rewizyjna:
Jerzy Skrzypkowiak
- Przewodniczący
Piotr Prędki

- Członek
Rafał Bartkowiak

- Członek

Dlaczego pacjenci wyszukują informacje o zdrowiu w internecie, zamiast pytać lekarza?
Źródło: Dzień Dobry TVN

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na miedzychod.naszemiasto.pl Nasze Miasto