Bery w Kamionnie 2023, czyli kolorowy korowód mieszkańców od domu do domu na zakończenie karnawału

Bery to w Kamionnie tak stary zwyczaj kończenia karnawału, że nawet nikt już nie pamięta, kiedy się to dokładnie rozpoczęło. Ale ciągle łączy wszystkie pokolenia mieszkańców. Zazwyczaj jest tak, że w ostatnią sobotę karnawału po wsi chodzą Małe Bery. W poniedziałek Średnie Bery, a w ostatni dzień karnawału Stare Bery. Wszyscy zbierają datki. Ale Małe Bery dzielą wszystko pomiędzy siebie. Średnie połowę oddają na wtorkową zabawę, a Stare Bery na zabawę przekazują wszystko, co dostaną od mieszkańców. A dostają zazwyczaj trunki i pieniądze. Wieczorem cała wieś spotyka się na wspólnym Podkoziołku w Domu Kultury, gdzie zabawa trwa do północy, czyli do momentu rozpoczęcia się wielkiego postu. Taka jest tradycja.

Od kilku lat jednak coraz trudniej zorganizować ludzi i namówić ich na zabawę w środku tygodnia. Zmienił się sposób życia, więc nie ma się co dziwić. Od niedawna więc Bery szykują się na ostatnią sobotę karnawału. W tym roku był to 18. dzień lutego.

- Musieliśmy tak zrobić, by nam nie zanikła tradycja. A tak udało nam się zebrać w ponad 20 osób i potrzymać zwyczaj – mówi sołtys Kamionny, Dominika Marciniak.

Ona sama, jak na szefa wsi przystało, wcieliła się w rolę Pisarczyka. Pisarczyk to ktoś w funkcji rachmistrza, który spisuje dokładnie kto, co oraz ile przekazuje na wspólną zabawę. Zabawa bowiem zabawą, ale rachunki muszą się zgadzać.

W ostatki w Kamionnie wszystko skupia się wokół niedźwiedzi zwanych „Berami”. Zazwyczaj dwóch. Strój niedźwiedzi wykonany jest ze słomy lub siana. Z długich kłosów skręcane są powrósła lub powiązła, czyli coś w rodzaju słomianych lin. Wszystko wzmacniają sznurki. Przygotowanie takiego stroju trwa kilka dni. Jest co nosić, bo taki strój waży nawet 30 kg. Każdy z niedźwiedzi ma na sobie około 50 metrów powrósła.

Cały korowód odwiedza niemal wszystkie domy we wsi. Do drzwi puka Pisarczyk. Gospodarz obowiązkowo musi zatańczyć z Babą i Dziadem, a do tańca przygrywają Muzykanci. Kominiarze wówczas nie oszczędzają nikogo – murzą, czyli smarują twarze mieszkańców sadzą z olejem. To ma sprawić, że będzie im dopisywało szczęście. Poganiacze, Zieloni i Czerwoni karcą, szczypią i biją tych, którzy mają „coś” za uszami.

Podkoziołek – skąd wzięło się święto?

Podkoziołek to ludowa tradycja, pielęgnowana głównie w zachodniej Wielkopolsce i na Kujawach. Odbywała się zawsze w ostatni wtorek przed Wielkim Postem. Nazwa wywodzi się od kozła, który ma symbolizować witalność i seksualność. Kukła kozła była obwożona po domach w danej miejscowości i „wyciągała” z domów panny na tańce. Impreza często kończyła się w miejscowej gospodzie, czy karczmie. W zależności od regionu, idea Podkoziołka przez lata nieco się zmieniała. W powiecie międzychodzkim Podkoziołka cały czas świętują mieszkańcy Mylina oraz właśnie Kamionny.